Afetler cinsiyet eşitsizliğini derinleştiriyor

11 ilde depremlerden 15.8 milyon kişi etkilendi. Bu kişilerin yarısını kadınlar ve kız çocukları oluşturuyor. Kriz dönemlerinde kadınların ve kız çocuklarının yaşam koşulları daha da zorlu hale geliyor. Depremzede kadınların pek çoğu şu anda çadırlarda ya da geçici barınaklarda yaşıyor. Temel ihtiyaçlara, hijyen ve temizlik ürünlerine erişim en büyük sorunlardan. Öte yandan şiddet, çocuk yaşta evlilik ve çocuk işçilikte artış riskleri de var.

Sağlıklı toplum sağlıklı kadınlarla güçlenebilir. Ekonomik kaynak ve istihdam eksikliği, ev işlerinin yükü ve çocuk bakımı nedeniyle kadınlar ve kız çocukları felaketlerden sonra daha yavaş toparlanıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre kadınların istihdam oranı erkeklerin yarısından daha az. 2021 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki istihdam edilenlerin oranının yüzde 45.2. Bu oran kadınlarda yüzde 28, erkeklerde ise yüzde 62.8.

En yüksek kadın istihdam oranı yüzde 36.8 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde. Depremden en çok etkilenen illerden Hatay, Kahramanmaraş ile Osmaniye'de bu oran yüzde 22.4. Gaziantep ve Adıyaman'da Kilis dahil yüzde 22.6, Şanlıurfa, Diyarbakır ile birlikte yüzde 15.9. Malatya ve Elazığ'ın da içinde bulunduğu bölgede ise yüzde 25.9

EŞİTLİK 300 YIL UZAKTA

Covid 19 pandemisi, Ukrayna- Rusya savaşı ve Afganistan'ın Ağustos 2021'de Taliban yönetimine girmesinden bu yana kadınların kazanımları geriliyor. ''Kadın haklarında elde edilen küresel ilerleme gözlerimizin önünde kaybolmaya başladı, cinsiyet eşitliğinin sağlanacağı tarih giderek uzaklaşıyor.'' Bu sözler Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres'e ait. BM Genel Kurulu'nda konuşan Guterres, "Mevcut gidişatta BM Kadın Birimi eşitliğin sağlanmasının 300 yıl uzakta olduğunu öngörüyor" dedi.

Guterres, bilim ve teknoloji sektöründeki cinsiyet ayrımına da dikkati çekti. Devlet, özel sektör ve sivil topluma birlikte hareket etme çağrısında bulundu. Birleşmiş Milletler bu yıl Kadınlar Günü temasını DigitALL olarak belirledi. Dünyanın geleceğini yönlendirecek inovasyon ve teknoloji alanında kadınların sesi çok cılız.

BM verilerine göre dünyada kadınların internete erişimi erkeklerin yarısı kadar. Cep telefonu sahipliği oranı erkeklerden yüzde 12 daha az. Yapay zeka alanındaki istihdamın sadece yüzde 22'sini kadınlar oluşturuyor.

7 TRİLYON DOLARLIK KAYIP

BM'nin araştırmasına göre kadınların dijital dünyaya dahil edilmemeleri nedeniyle düşük ve orta gelirli ülkeler son 10 yılda 1 trilyon dolar daha az gayri safi milli hasıla üretti. Bu kaybın 2025 yılına kadar 1.5 trilyon dolara çıkacağı hesaplanıyor.

Moody's'in raporuna göre ise işgücüne katılımdaki cinsiyet farkını kapatmak küresel ekonomiyi yüzde 7 artırabilir. Başka bir deyişle, ücretler arasındaki eşitsizlik ve kadınların iş gücünde yeterince kullanılmaması, küresel ekonomiye 7 trilyon dolara mal oluyor.

ÇEVRİMİÇİ ŞİDDET

Öte yandan dijital dünyada da kadına şiddet yüksek. Economist Intelligence Unit'in araştırmasına göre kadına yönelik çevrimiçi şiddetin küresel yaygınlık oranı yüzde 85. Orta Doğu yüzde 98 ile ilk sırada. Latin Amerika ve Karayipler'de yüzde 91, Kuzey Amerika yüzde 76 ve Avrupa'da yüzde 74.

Yanlış bilgilendirme ve karalama çevrimiçi şiddetin en çok karşılaşılan yüzü.