Kadına ekonomik şiddet
Mevsimlik kadın ve erkek işçilerin günlük ücretlerindeki fark, kadın emeği sömürüsünün boyutlarını gözler önüne sererken, mevsimlik işçiler 'bizden mucize bekleniyor' diyor
Mevsimlik işçilerin yevmiyelerine asgari ücret zammı baz alınarak getirilen artış, işçilerin tepkisine neden olurken, kadın ve erkek işçilere ödenen ücretlerdeki fark sektördeki adaletsizliği bir kez daha gündeme getirdi. Menemen Ziraat Odası Mevsimlik İşçi Fiyat Belirleme Komisyonu geçtiğimiz günlerde 2023 yılı için bir günlük kadın işçi ücretini 280 TL, erkek işçi ücretini 380 TL olarak belirledi. Komisyonun aldığı karara göre bu ücretlere dayıbaşı ücreti de dahil. Bu durumda işçilerin eline geçecek günlük ücretler bu rakamın da altında kalacak. Kadın işçilerin daha düşük yevmiye alacak olması, yevmiye ücretine gelen düşük zamma tepkileri de ikiye katladı. EKONOMİK ŞİDDET 'Eşit işe eşit ücretin bir insan hakkı olduğunu vurgulayan İzmir Kadın Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Seher Gündoğan, "Ancak eril bir kültürde kadın hakları gibi hassas noktalar, her zaman zarar görmekte ve her an bu zarar devam etmektedir. Cinsiyetçi kalıplar toplumun hemen hemen her noktasında kendisini gösteriyor. Sadece aile içi şiddette değil, iş alanlarında da bunlara rastlıyoruz" dedi. Tarım alanında çalışan kadınlara 'nasıl olsa erkekler kadar çalışamaz' mantığıyla düşük ücret verildiğini dile getiren Sönmez, "Bu da bir kadına şiddet unsurudur aslında. Ekonomik şiddet mi deriz, başka bir şey mi deriz bilmem. Ancak sadece işçi kadınlar değil, mesela farklı alanlarda da, örneğin terfi konusunda kadınlar hep geri planda kalabiliyor. İşçi kadınlara verilen düşük ücretlerin ana nedeni, aslında bizlere çok büyük bir toplumsal hastalığın kapısını aralıyor. Bu olaylara sadece ekonomik bir gözle değil, sosyolojik bir bakış açısıyla da bakmamız gerekmektedir" diye konuştu. ÇOCUĞA HARÇLIK VERİR GİBİ Tarım işçiliğindeki yevmiye zamlarıyla ilgili ortaya çıkan bu detaya, tarımda çocuk işçi sayılarındaki artışın da eklenmesi, enflasyon kaynaklı sosyal krizin başka bir boyutunu daha ortaya çıkarttı. Çocuk işçiliğine dikkat çeken CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, çocukların önemli bir kısmının tarımda ve en kötü işlerde çalıştığını söyleyerek, çocuk işçiliğindeki artışa vurgu yaptı. Beko, "4857 yasaya göre 15 yaşın altındaki çocukların çalıştırılması yasaktır. Ancak sistem, kendi içerisinde maalesef çocuk işçiliğini tercih ediyor. Emekli maaşıyla enflasyonun olduğu bir ortamda geçinemeyen bir aile, evdeki en genç bireyi çalışmaya göndermek zorunda kalıyor. Çocuk en başta tarım sekötürü olmak üzere çeşitli sektörlerde işçiliğe başlıyor. Belirlenen 280-380 liralık fiyatların gerçekten az da olsa yine de ödendiğini mi sanıyorsunuz. Çoğu zaman tarımda çalışan çocuk işçilere o paralar dahi verilmiyor" ifadelerini kullandı. Ücretlerin bu seviyede düşük olmasının çocuk işçi sayısındaki artış ile bağlantılı olduğunu ifade eden Beko, sözlerini şöyle sürdürdü: "Komisyonlar bir yevmiye fiyatı belirliyor, çocuk harçlığı gibi fiyatlar var ortada. Zaten Türkiye'de 2 milyonun üzerinde resmi olmayan rakamlara göre çocuk işçi bulunmakta. Önlem alınmadığı gibi, gittikçe daha da artmakta. Elbette hal bu olunca, yevmiye fiyatlarını da olabilecek en düşük seviyeninde altında tutma cürreti gösterilebiliyor." 'Yoksullukta sınır biziz' Yoksulluk sınırının en altında kendilerinin olduğunu söyleyen mevsimlik tarım işçileri ise, "Bu enflasyonda mevsimlik kazançlarımızla zaten geçinebilmemiz mucize. Asgari ücrete gelecek zamdan daha fazla bir zam gelmeliydi. 7'den 70'e çalışmak zorunda bırakılıyoruz. Bunu göz göre göre yapmak, gerçekten yazıktır günahtır. Üstelik iş güvencemiz dahi yok. Bir sezonluk çalışmayla, tüm yılı geçindirmeye çalışmak, mucizeyi gerçekleştirmektir. Bizlerden bir mucize gerçekleştirmemizi bekliyorlar. Tarım işçilerid eğil, tüm işçiler aynı şekilde etkilenmekte. Ancak mevsimlik tarım sektörlerinde bambaşka dramlar yaşanıyor. Bu gidişatın bittiğini hayal dahi edemez olduk, umutlar ölmek üzere. Çocuk çalışanlar arttıkça, çalışma motivasyonumuz dahi kalmıyor. Ancak şartlar en kötüyü zorlamakta" şeklinde görüş belirttiler.