03 Eylül 2024 Salı
News
Türkiye’de, doğurganlık suratının nüfus yenilenme eşik pahasının altına düşmesinin gündeme gelmesi üzerine AKP, bayanların doğum izin müddetini artırma ve bayanlara yönelik esnek çalışma modelini gündeme getirdi. Uzmanlar tekliflerin uygulanması halinde bayan istihdamında düşüş yaşanacağını söylerken Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Halk Sağlığı Anabilim Kolu Uzmanı Prof. Dr. Ayşe N. Akın, “Sağlığı ilgilendiren mevzuların politik emelle kullanılmaması gerektiği”nin altını çizdi. İşçi Bayanlar Derneği Türkiye Temsilcisi Avukat Şeyda Özcan da yeni doğan çocukla ilgili bütün sorumlulukların bayana yüklendiğine işaret ederek, “Ebeveynlik müsaadesi bir kısmı mecburî olarak babaya tahsis edilecek şekilde mevzuatımıza girmeli, işe alımda ve istihdam esnasında bayana yönelik cinsiyet ayrımcılığının önüne geçilmesi için yasal düzenleme ve kontrol sağlanmalı” dedi. Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü de AKP’nin doğum oranlarını arttırmaya yönelik çalışmalarının “kutsal aile” anlayışı ile şekillendiğini belirtti. Güllü, “Kadın istihdamını arttırma ve kız öğrencilerin okullaşması hakkında bir çalışma yokken nüfus bayanlar üzerinden arttırılmaya çalışılıyor” diye konuştu. Doğurganlık suratının nüfus yenilenme eşik pahasının altına düşmesinin gündeme gelmesiyle Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan düşen doğum oranlarına dikkat çekerek, “Alarm veriyor” sözlerini kullandı. Annelere destek hazırlıklarına başlayan AKP, bayanların doğum izin müddetini artırma ve bayanlara yönelik esnek çalışma modelini gündeme getirdi. Uzmanlar tekliflerin uygulanması halinde bayan istihdamında düşüş yaşanacağını söyledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin açıkladığı doğum istatistiklerinde doğurganlığın nüfusun yenilenme seviyesi olan 2,10’un altında kaldığını açıkladı. Doğurganlık göstergelerindeki düşüş eğiliminin devam edeceği tarafındaki varsayımdan yola çıkarak hazırlanan TÜİK’in 2023-2100 yıllarına ilişkin nüfus projeksiyonlarına göre Türkiye nüfusunun 2044 yılında 89 milyon 959 bin 486 bireyle en yüksek büyüklüğe ulaşacağı, 2100 yılında ise 55 milyonun altına düşmesi beklendiği açıklandı. Raporda nüfusun artmaya devam edebilmesi için bayan başına düşen çocuk sayısının en az 2, 10 olması gerektiği kaydedildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın üç çocuk tavsiyesine rağmen Türkiye’de toplam doğurganlık suratı son 22 yılda 2,38 çocuktan 1,51 çocuğa düştü. AKP Merkez Karar Yönetim Kurulu (MKYK) toplantısında doğurganlık suratının düşüşüne ilişkin mevzunun gündeme gelmesi üzerine Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, doğum hızını artırmak maksadıyla çalışmalara başladı. Bakanlığın tahlil teklifleri arasında çalışan bayanların doğum müsaadesi müddetini artırma ve bayanlar için esnek çalışma modeli de yer alıyor. Kimi uzmanlar ise bu tekliflerin “kadını iş hayatından koparacağı” yönünde uyarıyor. Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Halk Sağlığı Anabilim Kısmı Uzmanı Prof. Dr. Ayşe N. Akın, “Sağlığı ilgilendiren bahisler politik hedefle kullanılmamalı” diyerek şu açıklamada bulundu: “Doğumla ilgili atılımların bayanları kapsaması anlaşılır bir yaklaşımdır zira bayanların üreme sağlığı ile ilgili hastalık yükleri diğer cinsiyete kıyasla en az üç misli daha ağırdır. Bu mevzuda atılacak yanlış adımlarda fatura hep bayana çıkmakta, bayana ödetilmektedir. Gebelik, doğurganlık malum iki cinsiyetin de sorumluluk alması gerektiren bir olgudur. Hem üreme olaylarının tüm yükünü bayana yükleyeceksiniz hem de onu, demografik emelin aracı göreceksiniz” Nüfusu arttırmaya yönelik tahlil önerisi olarak “Yoksullukla mücadele ederek milli gelirin eşit paylaşımı sağlanmalı” diye konuşan Akın, kamu sağlık ünitelerinin ulaşılabilir olması gerektiğini vurguladı. “Ebeveynlik müsaadesi erkek çalışanları de kapsamalı” Emekçi Bayanlar Derneği Türkiye Temsilcisi Avukat Şeyda Özcan dünyadaki örneklerin bilakis Türkiye’deki iş hukukunda “ebeveynlik izni” olmadığını ve yeni doğan çocukla ilgili bütün sorumlulukların bayana yüklendiğine işaret ederek, İş Kanunu’nda bayanlar lehine esaslı düzenlemeler yapılması gerektiğini belirtti ve tekliflerini sıraladı: “Kreş hakkı yeniden ele alınmalı, doğum müsaadeleri açısından müsaadelerin fiyatlı izin olarak düzenlenmesi esas olmalı ve fiyatlı izin halinde personelin çıkarı düşmemeli, ebeveynlik müsaadesi bir kısmı mecburî olarak babaya tahsis edilecek şekilde mevzuatımıza girmeli, işe alımda ve istihdam esnasında bayana yönelik cinsiyet ayrımcılığının önüne geçilmesi için yasal düzenleme ve kontrol sağlanmalı. Tıpkı askerlik dönüşü işe almada olduğu benzeri doğum müsaadesine ayrılan bayanların da izin sonunda işe geri döneceği konusunda garanti ve iş teminatı sağlanmalı. Bu noktada işçilerin dernekler, sendikalara aynıi örgütlenmeler içerisinde yer alması ve haklarının takipçisi olması çok önemli.” “Kız öğrencilerin okullaşması hakkında bir çalışma yok” Türkiye Bayan Dernekleri Federasyonu Başkanı Canan Güllü, AKP’nin doğum oranlarını arttırmaya yönelik çalışmalarının “kutsal aile” anlayışı ile şekillendiğini belirtti. Nüfusun bayan kimliği üzerinden arttırılmaya çalışıldığına “Kadın istihdamını arttırma ve kız öğrencilerin okullaşması hakkında bir çalışma yokken nüfus bayanlar üzerinden arttırılmaya çalışılıyor” diyen Güllü şöyle konuştu: “Kamu kreşleri dahil olmak üzere kreşleri kapatan, yaşlı bakım merkezleri üzerinde herhangi bir çalışma yapmayan, bayana karşı şiddetin önlenmesi tarafındaki İstanbul Sözleşmesi’nden bir gecede çekilen ve bayan istihdamı talep etmeyen AKP’nin bugün geldiği noktada bir taraftan hayvanları öldürelim öbür taraftan canlı nüfusunu bayan kimliği üzerinden arttıralım fikri var. Tarım siyaseti ile beslenme sıkıntısını halledip dış ülkelere bağımlı kalınmadığı, savaşa yatırım yapılmayıp sanayi ve teknolojiye yatırım yapıldığında, sürdürülebilir doğum yardımları yapıldığında, geri kalmayan siyasetlerle nüfus arttırılabilir. İktidar bu siyasetlere devam ettiği sürece nüfus artmayacaktır.”
